© Armenia Blackouts, 2024-2025
Վերջին հինգ տարում Հայաստանում օդի աղտոտվածության մակարդակը աճել է 30-40%-ով, հիմնականում ավտոմեքենաների թվի ավելացման պատճառով, իսկ ամենաբարձր աղտոտվածությունն արձանագրվում է Երևանում։
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2022-ին:
Երևանում օդում փոշու մակարդակը գերազանցում է թույլատրելի նորմերը, հատկապես վարչական Կենտրոն թաղամասում, որտեղ հոկտեմբրի սկզբին փոշու կոնցենտրացիան նորմայից 1,8 անգամով բարձր էր։ Աղտոտման հիմնական աղբյուրներն են շինհրապարակները առանց անհրաժեշտ խոնավեցման, նյութեր տեղափոխող տրանսպորտային միջոցները առանց համապատասխան ծածկույթի, մեծ քանակությամբ վառելիքի այրումը և կանաչ տարածքների ոչնչացումը։
Երևանի օդի որակը հոկտեմբերին 2022-ին:
Հիդրոմետեորոլոգիայի կենտրոնի տվյալներով՝ Երևանը գտնվում է օդի աղտոտվածության առումով կարմիր գոտում, իսկ նրանից հետո առավել աղտոտված քաղաքներն են Վանաձորը, Ալավերդին և Գյումրին։ Հիմնական պատճառներն են լայնամասշտաբ շինարարությունը, հանքերի շահագործումը, ավտոմեքենաների արտանետումները և թափոնների բաց այրումը, իսկ օդում փոշու պարունակությունը որոշ օրերի գերազանցում է նորման 3,5 անգամ։ Բնապահպանության վարչության ղեկավար Արմեն Լաբլաջյանը նշել է, որ աղտոտմանը առավելապես նպաստում են շինհրապարակները և փխրուն/թափվող նյութերի (օրինակ՝ ավազի) ոչ պատշաճ տեղափոխումը, և վերջին խախտումների համար տուգանվել են 29 շինարարական կազմակերպություններ և 9 հանքավայրեր՝ միլիոնավոր դրամների չափով։ Չնայած ձեռնարկվող միջոցներին՝ իրավիճակը շարունակում է մնալ բարդ, և փորձագետները կոչ են անում խստացնել բնապահպանական ստանդարտները։
Երևանի օդի որակը օգոստոսին 2022-ին:
Վերջին տարիների ընթացքում Հայաստանի տարբեր քաղաքներում նկատվում է կայուն միտում՝ մթնոլորտում վնասակար նյութերի սահմանված առավելագույն թույլատրելի կոնցենտրացիաների գերազանցման դեպքերի թվի աճի։
Երևանի օդի որակը օգոստոսին 2022-ին:
Հայաստանի գլխավոր դատախազությունը ուշադրություն է գրավել մթնոլորտային օդի աղտոտմանը։ Զննության արդյունքում պարզվել է, որ Երևանում և մի քանի խոշոր քաղաքներում, ինչպիսիք են Գյումրին և Վանաձորը, բազմիցս գերազանցվել են աղտոտող նյութերի առավելագույն թույլատրելի կոնցենտրացիաները։
Երևանի օդի որակը հունիսին 2022-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ ecolur.org-ում →
«Հայաստանի օդը աղտոտված է, բայց դեռ չի հասել վտանգավոր շեմին» ecolur.org-ում →
Տվյալները ցույց տվեցին, որ Կենտրոնի շրջանում օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է առավելագույն թույլատրելի կենտրոնացումը. Ազոտի և ծծմբի երկօքսիդները չգերազանցեցին թույլատրելի մակարդակները.
Երևանի օդի որակը փետրվարին 2022-ին:
Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարությունը առաջարկում է պատժաչափեր թափոնների այրման համար, ներառյալ քաղաքացիների և պաշտոնատար անձանց նկատմամբ տուգանքներ։ Այս նախաձեռնությունը նպատակ ունի բարելավել օդի որակը և պաշտպանել բնական միջավայրը։
Երևանի օդի որակը ապրիլին 2020-ին:
Երևանում նվազել է մթնոլորտային օդի աղտոտվածությունը արտակարգ դրության ընթացքում, որը հայտարարվել է կորոնավիրուսի տարածումը կանխելու նպատակով։ Փոշու կենտրոնացումը նվազել է 42%-ով համեմատած ամսվա սկզբի հետ։
Երևանի օդի որակը ապրիլին 2020-ին:
Հայաստանում ամեն տարի ավելանում են վնասակար նյութերի արտանետումները մթնոլորտ։ Երևանի օդի աղտոտվածության մակարդակը գերազանցում է Մոսկվայի և Ստամբուլի նման քաղաքների ցուցանիշները։ 2019 թվականի տվյալներով՝ Երևանի PM2.5 կենտրոնացումը հասել է 153 մկգ/մ³, ինչը նկատելիորեն գերազանցում է թույլատրելի նորմերը։
Երևանի օդի որակը հունվարին 2020-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ hetq.am-ում →
«Երևանում մենք որքան աղտոտված օդ ենք շնչում» ecolur.org-ում →
2019 թվականին Երևանում օդում փոշու մակարդակը թույլատրելի նորմը չի գերազանցել։ Միայն տարվա վերջին է արձանագրվել գերազանցում, ինչը մտահոգություն է առաջացրել էկոլոգների շրջանում։
Երևանի օդի որակը հունվարին 2020-ին:
ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի (ՄԶԾ) Հայաստանում մշտական ներկայացուցիչ Դմիտրի Մարյասինը հայտարարել է, որ աշխարհի յուրաքանչյուր տասը մարդուց ինը ենթարկվում են օդի աղտոտման ռիսկին, ընդգծելով այդ խնդիրի շուրջ քննարկումների կարևորությունը։
Երևանի օդի որակը հունիսին 2019-ին:
«ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ն աջակցություն է հայտնում Երևանի քաղաքապետարանի инициативին՝ մայրաքաղաքի կանաչ գոտիները վերականգնելու նպատակով, նշելով վերջին տարիներին քաղաքային այգիների և անտառային զանգվածների կորստը և կոչ անում վերադարձնել Երևանին կանաչ և կյանքի համար բարենպաստ քաղաքի կարգավիճակը։
Երևանի օդի որակը մարտին 2019-ին:
Երևանում տարվա որոշ օրերին օդային արտանետումների ցուցանիշները հասնում են անհանգստացնող մակարդակների, հատկապես երեկոյան ժամերին։ 2016 թվականին մայրաքաղաքում արձանագրվել են ածխածնի մոնօքսիդի (CO), ծծմբի երկօքսիդի (SO₂) և փոշու թույլատրելի առավելագույն կոնցենտրացիաների գերազանցումներ, որոնք կազմում են լուրջ սպառնալիք բնակչության առողջությանը։
Երևանը, հին քաղաքը և Խորհրդային Հայաստանի մայրաքաղաքը, տառապում է սմոգից, որը թաքցնում է տեսարանը դեպի բիբլիական Արարատ լեռը. Չնայած իշխանությունները սկսել են արշավ օդի աղտոտվածությունը նվազեցնելու ուղղությամբ, զգալի ազդեցություն ունեն մասնավոր ավտոմեքենաների թվի աճը և գործարանների արտանետումները. Պլանավորվում է հանրային տրանսպորտը անցկացնել հեղուկացված բնական գազի օգտագործման վրա և գործարանները տեղափոխել քաղաքի սահմաններից դուրս՝ օդի որակը բարելավելու համար. Այնուամենայնիվ, մասնավոր ավտոմեքենաների օգտագործման սահմանափակումները շարունակում են մնալ հակասությունների ակնարկ: Քաղաքում կա մոտ 60,000 մասնավոր ավտոմեքենա, ինչը դարձնում է այն ԽՍՀՄ քաղաքների շարքում մեկ բնակչի հաշվով ավտոմեքենաների թվով առաջեռուցիչ. Քաղաքը ակտիվորեն կանաչապատվում է՝ վերջին 10 տարիների ընթացքում յուրաքանչյուր բնակչի հաշվով կանաչ գոտիները ավելանալով 10 քմ-ով. Հիմնական աղտոտման աղբյուրներն են՝ ավտոմեքենաների արտանետումները, գործարանները և ձմեռային շրջանում անհամ favorable եղանակային պայմանները.
