© Armenia Blackouts, 2024-2025
Երևանում գրանցվել է Հարավային Կովկասի ամենավատ օդի որակը, ինչը բացասաբար է ազդում երկրի գրավչության վրա։ ՄԱԿ-ի մշտական համակարգող Ֆրանսուազա Ժակոբը ընդգծել է հողերի անապատացման և գետերի աղտոտման խնդիրները, որոնք պայմանավորված են գյուղատնտեսությամբ, շինարարությամբ և հանքարդյունաբերությամբ։ Հայաստանի էկոլոգիայի համար հատկացվում է միայն ՀՆԱ-ի 0,6%։ COP17-ի նախաշեմին առանձնապես ընդգծվում է «կանաչ» տնտեսության անցման և անտառների վերականգնման կարևորությունը՝ օդի որակը բարելավելու միջոց որպես։ Ժակոբը կոչ է արել հայկական բանկերին աջակցել կայուն զարգացման ոլորտի նախագծերին։ Նշվում է նաև պետության դերակատարման անհրաժեշտությունը կենսաբազմազանության պահպանման գործում։
Երևանի օդի որակը սեպտեմբերին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ news.am-ում →
«Երևանի օդի աղտոտվածության մակարդակը պարբերաբար բազմակի անգամ գերազանցում է ԱՏԿ-ն» news.am-ում →
«Երևանում օդի աղտոտվածության մակարդակը 3-5 անգամ գերազանցում է թույլատրելի նորմը» news.am-ում →
Yerevan for People նախաձեռնությամբ կազմակերպված քննարկման մեջ հիմնական ուշադրությունը ուղղված էր Երևանի օդի աղտոտման մակարդակին։ Մասնակիցները քննարկեցին աղտոտված օդի ազդեցությունը առողջության վրա և փոխանակվեցին քաղաքի օդի որակի տվյալներով։
Երևանի օդի որակը մարտին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ hetq.am-ում →
«Երևանում անցկացվեց քննարկում՝ օդի որակի խնդրի շուրջ» news.am-ում →
Երևանը, հին քաղաքը և Խորհրդային Հայաստանի մայրաքաղաքը, տառապում է սմոգից, որը թաքցնում է տեսարանը դեպի բիբլիական Արարատ լեռը. Չնայած իշխանությունները սկսել են արշավ օդի աղտոտվածությունը նվազեցնելու ուղղությամբ, զգալի ազդեցություն ունեն մասնավոր ավտոմեքենաների թվի աճը և գործարանների արտանետումները. Պլանավորվում է հանրային տրանսպորտը անցկացնել հեղուկացված բնական գազի օգտագործման վրա և գործարանները տեղափոխել քաղաքի սահմաններից դուրս՝ օդի որակը բարելավելու համար. Այնուամենայնիվ, մասնավոր ավտոմեքենաների օգտագործման սահմանափակումները շարունակում են մնալ հակասությունների ակնարկ: Քաղաքում կա մոտ 60,000 մասնավոր ավտոմեքենա, ինչը դարձնում է այն ԽՍՀՄ քաղաքների շարքում մեկ բնակչի հաշվով ավտոմեքենաների թվով առաջեռուցիչ. Քաղաքը ակտիվորեն կանաչապատվում է՝ վերջին 10 տարիների ընթացքում յուրաքանչյուր բնակչի հաշվով կանաչ գոտիները ավելանալով 10 քմ-ով. Հիմնական աղտոտման աղբյուրներն են՝ ավտոմեքենաների արտանետումները, գործարանները և ձմեռային շրջանում անհամ favorable եղանակային պայմանները.
PM2.5-ի միջին օրվա արժեքը գերազանցում է ԱՀԿ-ի առաջարկած արժեքները 2.8 անգամ՝ 41.9 µg/m³, թույլատրելի է 15 µg/m³։
PM2.5-ի միջին տարվա արժեքը գերազանցում է ԱՀԿ-ի առաջարկած արժեքները 5.5 անգամ՝ 27.7 µg/m³, թույլատրելի է 5 µg/m³։
Անցած տարվա ընթացքում եղել է 214 օր ԱՀԿ-ի առաջարկած օրվա սահմանաչափի PM2.5 (15 µg/m³) գերազանցմամբ, երբ թույլատրվում է ոչ ավելի քան 3-4 օր տարեկան։
Օդի աղտոտվածությունը համարժեք է օրական 95.9 ծխախոտի ծխելուն։
The Yerevan Municipality seems to lack a systematic stance on the city’s air quality. At different times, officials have expressed opposing views, ranging from denying pollution to calling for programs to combat it.
Мэрия Еревана заявила о необходимости бороться с поджогом листьев, а Инспекционный орган Армении с помощью дронов ищет сельчан, поджигающих листву. Однако на поле между Футбольной академией Аван и улицей Ачарян, которое уже несколько лет используется «Озеленением Еревана» как свалка, продолжают сжигать ветки и листья. Это приводит к сильному задымлению и ухудшению качества воздуха. «Озеленение Еревана» было оштрафовано за преднамеренное сжигание отходов. Ситуация демонстрирует противоречие между заявлениями властей и реальными действиями организаций, отвечающих за озеленение.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
С наступлением зимы в Ереване усиливается проблема загрязнения воздуха, чему способствуют не только погодные условия, но и сжигание листвы, мусора и использование дров для отопления. Мэр города Тигран Авинян отметил значительное ухудшение качества воздуха из-за крупных пожаров, а также подчеркнул опасность токсинов от таких возгораний. В городе установлены датчики, подтверждающие нездоровое состояние атмосферы особенно в зимние месяцы. Власти намерены ужесточить контроль за сжиганием мусора, что уже запрещено законом. Вопросом занялась и инспекция по охране окружающей среды, а мэрия планирует получить дополнительные полномочия по контролю. Несмотря на меры, уровень загрязнения остается высоким в зимний период.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ hetq.am-ում →
«В Ереване значительно ухудшилось качество воздуха: Авинян назвал причины» am.sputniknews.ru-ում →
«Качество воздуха в Ереване к зиме ухудшится, Авинян объяснил – почему» newsarmenia.am-ում →
Из-за антициклона в последние дни и отсутствия ветра в Араратской долине наблюдается застой холодного воздуха, что привело к повышению загрязненности воздуха. Центр гидрометеорологии и мониторинга Министерства окружающей среды Армении сообщает о росте концентраций диоксидов азота и серы, при неизменном уровне пыли. В ближайшие 5 дней ожидается сохранение текущей метеорологической ситуации и дальнейшее постепенное увеличение загрязненности воздуха. Такие метеоусловия препятствуют рассеиванию загрязняющих веществ в атмосфере региона. В предупреждении подчеркивается необходимость внимательного отношения к качеству воздуха в этот период.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
Երևանում կրկին հրդեհ է բռնկվել Նուբարաշենի աղբավայրում։ Հրդեհի ազդանշանը ստացվել է երեկոյան ժամերին, հրդեհը մարելու աշխատանքներին ներգրավվել են 6 մարտական հաշվարկ և 27 փրկարար։ Այդ նույն աղբավայրում նման վերջին դեպքը գրանցվել էր օգոստոսին։ Աղբավայրում թափոնների այրումը կարող է ազդել քաղաքի օդի որակի վրա, ինչը անհանգստություն է առաջացնում բնակիչների և իշխանությունների մոտ։ Լուրը նշում է հանրային և պետական մարմինների ներգրավվածությունը հետևանքները վերացնելու նպատակով։ Աղբավայրում կրկնվող հրդեհները ցույց են տալիս թափոնների կառավարման խնդիրն ու էկոլոգիական սպառնալիքը։
Երևանի օդի որակը հոկտեմբերին 2025-ին:
Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը հերքեց այն լուրերը, ըստ որոնց՝ ամռան և աշնան ամիսներին Երևանում օդի որակը վատ է, նշելով, որ դա չի համապատասխանում իրականությանը. Նրա словами՝ 166 տեղադրված սարքերից ստացված տվյալները հաստատում են օգոստոսին և սեպտեմբերին օդի լավ որակը. Սակայն նա նախազգուշացրեց, որ օդի որակի խնդիրները կարող են սկսվել նոյեմբերից. Հատուկ նշվեց, որ որոշ հատվածներում շինարարական աշխատանքները առաջացնում են տեղային աղտոտվածություն. Իշխանությունները նախատեսում են խստացնել պատժամիջոցները կառուցապատողների նկատմամբ, որոնք խախտում են փոշու և աղտոտման դեմ պայքարի պահանջները. Դեկտեմբերին կձեռնարկվեն լրացուցիչ կարգապահական միջոցներ խախտողների նկատմամբ.
Երևանի օդի որակը հոկտեմբերին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ newsarmenia.am-ում →
«Երևանում օդի աղտոտման հիմնական խնդիրը առաջանում է ձմռանը: Թիգրան Ավինյան» ecolur.org-ում →
«Երևանի քաղաքապետը պնդում է, որ ամռանը Երևանում օդի որակի խնդիրներ չկան» newsarmenia.am-ում →
Հոդվածում դիտարկվում է Երևանի օդի որակի վատթարացումը՝ Նուբարաշենի աղբավայրում կանոնավոր հրդեհների և այլ գործոնների պատճառով։ Քաղաքացիները տառապում են ծխից, փոշուց և թունանյութերից, որոնք առաջացնում են ալերգիա և շնչառական խնդիրներ։ Քաղաքում չկա ժամանակակից մթնոլորտային օդի մոնիթորինգի համակարգ, իսկ առկա կայանները բավարար արդյունավետ չեն։ Մասնագետները նշում են արդյունաբերական արտանետումների, ավտոտրանսպորտի և կանաչ տարածքների պակասի ազդեցությունը օդի վրա։ Երևանի իշխանություններն արդեն մի քանի տարի հետաձգում են նոր աղբավայրերի և վերամշակման գործարանի կառուցումը, ինչը ավելի խորացնում է խնդիրը։ Հոդվածը ընդգծում է օդի աղտոտվածության սուր ազդեցությունը բնակչության առողջության վրա։
Երևանի օդի որակը սեպտեմբերին 2025-ին:
Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը հանդիպել է Մադրիդի ինքնավար համայնքի նախագահ Իսաբել Դիաս Այուսոյի հետ՝ քննարկելու քաղաքների միջև հնարավոր համագործակցության ուղղությունները։ Հանդիպմանը առանձնակի ուշադրություն է տրվել Մադրիդի օդի որակը բարելավելու հաջողված փորձին։ Համաձայնություն է ձեռք բերվել, որ Երևանը կսովորի և կկիրառի Մադրիդում կիրառված արդյունավետ լուծումները։ Հիմնական նպատակն է հարմարեցնել առաջադեմ պրակտիկաները՝ Երևանի օդի որակը բարձրացնելու համար։
Երևանի օդի որակը հունիսին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ news.am-ում →
«Երևանի քաղաքապետը ընդգծել է Մադրիդի օդի որակի բարելավման հաջող փորձի կարևորությունը» news.am-ում →
Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանն նշեց, որ Երևանում և նրա սահմաններից դուրս շինարարական աշխատանքներն ու հանքավայրերի գործունեությունը բացասաբար են անդրադառնում օդի որակի վրա։ Նա ընդգծեց, որ շինհրապարակներում փոշի հավաքող ցանցերի տեղադրումը նպատակ دارد պաշտպանել քաղաքի բնակիչների առողջությունը։ Ավինյանը կոչ արեց կառուցապատողներին պատասխանատվություն կրել շրջակա միջավայրի համար և պահպանել համապատասխան էկոլոգիական պահանջները։ Այդ միջոցների չկատարումը շինարարության ընթացքում հանգեցնում է օդի աղտոտմանը և քաղաքի բնակչության կյանքի պայմանների վատթարացման։ Այդ կապակցությամբ Ավինյանը առաջարկեց զգալիորեն մեծացնել խախտողների համար նախատեսված տուգանքները։ Գլխավոր շեշտը դրված է մայրաքաղաքում օդի աղտոտման դեմ պայքարին։
Երևանի օդի որակը մայիսին 2025-ին:
Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը հայտնել է, որ քաղաքի օդի աղտոտվածության իրավիճակը մտահոգում է հանրությանը։ Քաղաքապետարանում նշել են, որ ձմռանը օդի որակը վատթարանում է, հիմնականում ջեռուցման սեզոնի սկսվելու պատճառով։ Գազի կողքին այս շրջանում օգտագործվում է նաև այլ վառելիք, ինչը մեծացնում է մթնոլորտում PM2.5 մանր մասնիկների քանակը։ Ձմռանը օդի փոխանակության նվազումն էլ նպաստում է աղտոտվածությունների կուտակմանը։ Հիդրոմետեորոլոգիական տվյալների համաձայն՝ Երևանի փոշու մակարդակը 2024 թվականին նվազել է նախորդ տարիների համեմատ, սակայն խնդիրը պահպանվում է առավելապես ձմռան ամիսներին։
Երևանի օդի որակը ապրիլին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ news.am-ում →
«Երևանի քաղաքապետարանը մեղադրում է քաղաքացիներին քաղաքի օդի աղտոտման մեջ» news.am-ում →
Full archive of publications on the Yerevan Municipality and air quality →
В районе Дилиджана возле санатория «Горная Армения» и в окрестных лесных участках 27 ноября были полностью потушены лесные пожары. Спасательная служба Министерства внутренних дел установила дежурство, а граждан призывают строго соблюдать правила пожарной безопасности. На момент съемки еще наблюдались отдельные тлеющие очаги, которые локализовали группы гражданской обороны Тавуша. Статья иллюстрирована фотографиями последствий пожара. Что касается воздуха, отмечается ситуация с сохранением дыма на части территории, что может временно ухудшить качество воздуха.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
В статье отмечается, что высокий уровень загрязнения воздуха может способствовать развитию различных заболеваний, в первую очередь — респираторных, сердечно-сосудистых и аллергических. Представитель Национального центра по контролю и профилактике заболеваний Минздрава Армении Рубен Григорян поясняет, что в Ереване показатели загрязнения воздуха остаются в допустимых нормах и специальных мер принимать не требуется. Жителям рекомендуется по возможности держать окна закрытыми, особенно в районах, близких к зонам возгорания, и избегать физической активности. Причиной повышения загрязнения воздуха названы неблагоприятные метеоусловия — отсутствие ветра и скопление холодного воздуха. В целом ситуация с качеством воздуха в Ереване контролируется.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
В различных регионах Армении с 21 ноября фиксируются случаи пожаров, причиной которых считают сжигание сухой листвы и стерни. Министерство окружающей среды сообщает о пострадавших лесных участках, где выгорели трава и деревья. К тушению пожаров привлечены спасательные службы, экопатруль и техника, осуществлялись авиаразведка и тушение с вертолёта. Власти рекомендуют жителям избегать поджогов при очистке территорий, так как это ведёт к ухудшению качества почвы, вреду для здоровья и биоразнообразия. Сжигание растительных остатков законом запрещено и наказывается штрафом. Статья уделяет внимание влиянию пожаров на состояние окружающей среды и воздуха.
Երևանի օդի որակը նոյեմբերին 2025-ին:
2025 թվականի սեպտեմբերի 29-ին Հայաստանի շրջակա միջավայրի նախարար Ամբարտցում Մաթևոսյանն ու Ճապոնիայի դեսպան Աօկի Յուտական ստորագրեցին տնտեսական և սոցիալական զարգացման գրանտի տրամադրման մասին համաձայնագիրը: Ճապոնիան Հայաստանին կհատկացնի մոտ 1,7 մլն դոլար՝ օդի որակի մոնիտորինգի կայանների արդիականացման և ՀԿ «Հիդրոմետեորոլոգիայի և մոնիթորինգի կենտրոն»-ի սարքավորումների ձեռքբերման համար: Սա թույլ կտա բարելավել օդի աղտոտման մոնիտորինգի համակարգը, բարձրացնել տվյալների վերահսկման որակը և ապահովել կայուն շրջակա միջավայրի ձևավորումը: Ռեֆերենս կայանները արդեն ձեռք են բերվել պետական ֆինանսավորմամբ: Ճապոնիայի կառավարության гранտը կարևոր շարունակություն կլինի Հայաստանի էկոլոգիական բարեփոխումների համար:
Երևանի օդի որակը սեպտեմբերին 2025-ին:
Կարդալ ամբողջությամբ env.am-ում →
«Հայաստանի օդի մոնիթորինգի համակարգը Ճապոնիայի աջակցությամբ արդիականացվելու է» env.am-ում →
«Ճապոնիան կօգնի Հայաստանին արդիականացնել օդի որակի վերահսկումը» newsarmenia.am-ում →
«Երևանում կտեղադրվեն օդի աղտոտիչների ավտոմատ մոնիթորինգի սարքավորումներ» news.am-ում →
Բնապահպանության և ընդերքի վերահսկող մարմինը հրապարակել է 2025 թվականի առաջին կիսամյակի համար օդի պահպանության ոլորտում իրականացված վերահսկման արդյունքները։ Գրանցվել է 195 իրավախախտման դեպք՝ այդ թվում շինարարության, արդյունաբերության և հանքարդյունաբերության ոլորտներում արձանագրված խախտումներ, ինչպես նաև ավազի և խճաքարի նման զանգվածային նյութերի ապօրինի տեղափոխում և թափոնների այրում։ Համապատասխանաբար կիրառվել է 134 վարչական տուգանք՝ ընդհանուր գումարով 9 650 000 դրամ։ Բնությանը հասցված վնասը գնահատվել է 100 544 532 դրամ։ Ընդունվել են 4 որոշում՝ դադարեցնելու գործունեությունը այն սուբյեկտների նկատմամբ, որոնք չունեն առավելագույն թույլատրելի արտանետումների թույլտվություն։ Գլխավոր ուշադրությունը դարձվել է օդի որակի վրա հասցված վնասին։
Երևանի օդի որակը օգոստոսին 2025-ին:
Հայաստանի կառավարությունը հաստատել է Բնապահպանության նախարարության ծրագիրը՝ մինչև 2030 թվականը օդի որակի մոնիթորինգի համակարգի ամբողջական արդիականացման համար։ Նոր ծրագիրը նախատեսում է ներդնել Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության առաջարկներին համապատասխանող առաջադեմ ստանդարտներ, ինչպես նաեւ արդիականացնել լաբորատորիաները եւ օդային աղտոտիչների մոդելավորման ու կանխատեսման գործիքները։ Այս միջոցները նպատակ են հետապնդում բարձրացնել մթնոլորտային օդի որակը եւ նպաստել հանրային առողջության բարելավմանը։ Համակարգի արդիականացումը կօգնի նաեւ պետական քաղաքականության բարեփոխմանը օդի պահպանության ոլորտում։
Երևանի օդի որակը օգոստոսին 2025-ին:
